Trẻ bị chậm phát triển luôn là nỗi phiền muộn của rất nhiều bậc phụ huynh, vì chắc chắn ai cũng muốn con phát triển toàn diện, khỏe mạnh, thông minh. Một vài thông tin dưới đây sẽ giúp bố mẹ nhận biết rõ hơn về các dấu hiệu của bệnh cũng như cách điều trị hiệu quả, kịp thời.
Nguyên nhân khiến trẻ bị chậm phát triển
Trẻ bị chậm phát triển có thể chia ra làm 2 loại gồm chậm phát triển thể lực và chậm phát triển trí lực. Những trẻ này được xem là có mức phát triển thấp hơn so với các thông số phát triển chung tại các mốc cơ bản hoặc thấp hơn so với những đứa trẻ còn lại.
Tình trạng trẻ bị chậm phát triển có thể là một biểu hiện khuyết tật lớn, có thể là do trẻ bị dị tật nứt đốt sống hoặc tự kỉ, cũng có thể chỉ là do sự chậm trễ về thời gian, tức sau một vài tuần, trẻ sẽ bắt kịp với các bạn cùng trang lứa.
Trẻ bị chậm phát triển là điều không bậc phụ huynh nào mong muốn
Nguyên nhân có thể xuất phát từ nội tại bên trong hoặc do cách chăm sóc trẻ:
- Do gen di truyền từ bố hoặc mẹ
- Mẹ có thời kỳ mang thai không tốt hoặc chế độ dinh dưỡng cho bà bầu không đầy đủ.
- Sự phát triển của thai nhi trong thai kỳ không phát triển đầy đủ hoặc không bình thường
- Sức khỏe của trẻ sau sinh không tốt hoặc cử chỉ chậm chạp rõ rệt
- Cách nuôi và chăm sóc trẻ không phù hợp.
Dấu hiệu trẻ bị chậm phát triển
Đầu
Kích thước vòng đầu của trẻ là một trong những yếu tố để đánh giá tình trạng sức khỏe của trẻ. Vì thế nếu bố mẹ thấy đầu của con to hoặc nhỏ bất bình thường, thì khả năng cao là con đã phát triển không bình thường. Mẹ có thể dựa vào các chỉ số trung bình dưới đây để so sánh với con nhà mình:
- Từ khi sinh tới 3 tháng đầu: bán kính quanh thóp: 35 cm
- 4 tháng: 40 cm
- 1 năm: 45 cm
- 2 năm : 47 cm
Tai
Về mặt hình dạng thì mẹ cần quan sát xem tai của trẻ có bất thường hay không, chẳng hạn như có bị thấp hay cao hơn không, vành tai, sụn tai có bình thường không.
Về khả năng lắng nghe thì thường khi trẻ được 6 tháng có thể quan sát khả năng nghe và phân biệt tiếng động của trẻ. Ví dụ như tiếng nói của người lớn, cho trẻ nghe nhạc, gọi trẻ bằng đồ chơi… Nếu trẻ không bị giật mình bởi tiếng động hoặc phản xạ chậm với thì đây rất có thể là một dấu hiệu cho thấy trẻ bị chậm phát triển.
Mắt
Khi trẻ bị chậm phát triển thì dấu hiệu về mắt rõ ràng nhất là mắt của trẻ thường sẽ cách nhau không bình thường. Quan sát khoảng cách giữa hai bên mắt có quá gần hoặc quá xa, mắt lác hoặc tròng mắt không bình thường hay không.
Hoặc đối với một số trẻ, nếu thấy ánh sáng nhưng không chớp mắt hoặc thấy vật tiến gần nhưng không chớp mắt như một phản xạ tự nhiên, đây chắc chắn là biểu hiện của trẻ chậm phát triển. Mẹ cần lưu ý quan sát xem khi mắt trẻ được tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên, nếu có điểm trắng xuất hiện thì mẹ cần cho trẻ đi khám bác sĩ ngay.
Các dấu hiệu về mắt, tai…sẽ báo cho mẹ biết liệu trẻ có bị chậm phát triển hay không
Mũi
Thông thường trẻ đã có thể nhận biết được mùi ngay từ 3 ngày sau sinh, nhất là mùi sữa mẹ, mùi của mẹ. Tuy nhiên, nếu não bộ của trẻ có vấn đề thì trẻ sơ sinh có thể sẽ không thể nhận biết được mùi sữa mẹ, không có bất kỳ động tác mũi nào với mùi khó chịu, mùi nồng… Đây chính là dấu hiệu của việc trẻ bị chậm phát triển.
Miệng
Có thể quan sát đơn giản từ khẩu hình miệng của trẻ mà bố mẹ sẽ biết được trẻ có bị hở hàm ếch hay không, khi nói có rõ âm không, có trả lời bằng tiếng khi bố mẹ hỏi không. Nếu đến 2 tuổi mà trẻ vẫn không chịu nói hoặc âm tiếng không rõ, không học hoặc bắt chước được từ những người tiếp xúc nhiều với bé, có thể trẻ bị chậm về khả năng phát triển ngôn ngữ.
Lưỡi
Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất khi trẻ bị chậm phát triển là lưỡi trẻ dài hoặc ngắn, khó khăn trong việc phát âm. Ngoài ra, nếu thấy trẻ bị chảy nước dãi nhiều hoặc miệng không khép lại hoặc không nhai thức ăn hoặc ngậm quá lâu cũng là những dấu hiệu đáng lưu ý.
Cách khắc phục đơn giản để giúp đẩy lưỡi trẻ và giúp trẻ chịu khó nhai đó là mẹ nên massage cho trẻ. Dùng ngón tay chấm và lau quanh khoang dưới của miệng, giúp lưỡi tương tác và đẩy ra đẩy vào nhiều hơn. Làm nhẹ nhàng và lặp đi lặp lại khoảng 5-10 lần, sẽ giúp trẻ bớt búng sữa hoặc ngậm thức ăn.
Các khớp cổ chân, tay
Trẻ chậm phát triển sẽ có những dấu hiệu sau:
- Cánh tay hoặc cánh chân hai bên không bằng nhau.
- Khoảng cách giữa các ngón tay không bình thường hoặc không đủ 5 ngón.
- Các cơ vận động của trẻ quá cứng hoặc không linh hoạt, khiến trẻ khó cầm, nắm hoặc di chuyển.
- Xương chậu và khung đùi của trẻ không bình thường.
Trẻ bị đầy bụng không đi ngoài được hoặc bụng cứng thành vùng thì có thể đây là dấu hiệu hệ tiêu hóa của trẻ có vấn đề. Ngoài ra, nếu thấy cơ tay chân trẻ mềm nhũn không khỏe mạnh, không có sức thì bố mẹ cần lưu ý cách bế con
Cần quan sát trẻ nhiều hơn để có thể xác định được trẻ bị chậm phát triển hay không
Ngược lại nếu thấy trẻ có cơ tay chân mềm nhũn không chắc chắn, không có sức để vận động di chuyển cũng có thể cần quan sát. Ngoài ra, cách bế con rất quan trọng, nếu bế không đúng cách có thể làm rạn xương hoặc ảnh hưởng tới nội tạng bên trong của trẻ.
Da của trẻ
Nếu trẻ bị chậm phát triển thì làn da của trẻ thường sẽ có những dấu hiệu sau:
- Có vết lang màu trắng trên diện rộng
- Trẻ có nhiều hơn 6 vết chàm trên cơ thể
- Dấu chàm trên cơ thể hình cây, cơ thể mềm oặt không chắc khỏe
- Da dẻ quá khô, ngứa hoặc bị sưng tấy.
Nguồn:Conlatatca.vn